Tiêu chuẩn mối hàn phải đảm bảo yêu cầu về chất lượng và tính thẩm mỹ. Vậy những tiêu chuẩn nào được dùng để đánh giá mối hàn đẹp? Kỹ thuật hàn đẹp được thực hiện thế nào? Song Mã Việt sẽ giải đáp ngay những thắc mắc này trong bài viết dưới đây
1.Tiêu chuẩn của một mối hàn đẹp
Mối hàn đẹp là mối hàn không bị nứt vỡ, có được độ đồng đều cao, ít xỉ đen. Mối hàn cũng cần đảm bảo được độ bền chắc, độ cứng, độ dai.
1.1 Hình dáng mối hàn
Một mối hàn đẹp nghĩa là khi hoàn thành, mối hàn không được xuất hiện các vết nứt vỡ, kim loại được nóng chảy đảm bảo độ chuẩn. Đồng thời, mối hàn đẹp cũng phải không có bướu, bị lẹm, bị cháy thủng, mối hàn không ngấu và mắc phải các khuyết tật khác.
Mối hàn được hình thành cũng cần đảm bảo có kích thước đều nhau. Đường hàn không quá to hoặc quá nhỏ, không bị gãy góc.
Xem thêm:
Xem thêm:
- Hàn là gì ? khái niệm và đặc điểm
- Ký hiệu mối hàn trong bản vẽ kỹ thuật mà bạn cần biết.
- Các cách kiểm tra mối hàn phổ biến
1.2 Đánh giá kim tương của mối hàn
Mối hàn sau khi được hàn xong cần đảm bảo kim tương không bị nứt vỡ, lỗ xốp, ngậm xỉ trong khi kim loại đang nóng chảy. Phần chân mối hàn không bị hàn thiếu quá 15% chiều dày hoặc hàn dày quá 3mm.
Đối với các trường hợp có thành dày trên 200mm, người thợ nên chỉ hàn một phía. Bên cạnh đó, kim tương cùng cần đảm bảo không bị nứt rạn ở phần cấu tạo để tránh làm ảnh hưởng đến độ đàn hồi, độ dẻo của vật hàn.
1.3 Mối hàn có độ bền chắc chắn
Một mối hàn đẹp đòi hỏi phải có được độ chắc chắn để liên kết giữa hai vật hàn được bền lâu. Mối hàn không được có những vấn đề về rạn nứt, rò rỉ nước hay bị biến dạng ở biên độ lớn.
1.4 Tiêu chuẩn về kết quả kéo mối hàn
Để đánh giá mối hàn, người ta thường tiến hành kiểm tra bằng cách tính trung bình cộng giữa các mẫu thử. Kết quả kéo mối hàn không được thấp hơn độ bền tối thiểu của thép tương ứng và không được thấp hơn 10% so với độ bền tối thiểu.
Ngoài ra, mối hàn đẹp còn được đánh giá dựa trên các tiêu chí về uốn mối hàn đối với thép cacbon và tiêu chuẩn trị số độ dai, độ va đập của kim loại mối hàn. Chúng ta sẽ dựa vào những tiêu chuẩn trên để đánh giá được mối hàn đẹp hay xấu, có đảm bảo tiêu chuẩn hay không.
2. Cách hàn mối hàn đẹp
2.1 Chọn que hàn thích hợp, kích thước hợp lý
Để có mối hàn đẹp điều trước tiên là bạn phải chọn được loại que hàn phù hợp. Que hàn phải phù hợp với vật hàn về chủng loại vật liệu, loại vỏ bọc…
Đối với máy hàn có cường độ dòng hàn 300 – 350A và chu kỳ tái 60%: thì nên chọn que hàn đường kính từ 1,6 – 6,3mm
Trường hợp nguồn điện hàn có cường độ 400 – 450A thì nên lựa chọn que hàn đường kính 5mm – 6,3mm
Khi lựa chọn nguồn hàn là dòng điện 1 chiều hay xoay chiều: Tất cả các que hàn dùng được trên máy hàn có dòng điện 1 chiều. Ngược lại với máy hàn xoay chiều thì nên sử dụng que hàn chứa các chất gây ổn định hồ quang trong vỏ bọc. Máy 1 chiều sẽ cho ưu thế tốt hơn khi dùng que hàn đường kính nhỏ. Máy 1 chiều: các que hàn giúp việc duy trì hồ quang ngắn dễ hơn. Máy xoay chiều thì có que hàn chứa bột sắt.
Tùy từng chiều dày vật hàn mà ta dùng các loại kích thước cấu tạo que hàn khác nhau
- Với các vật liệu dày 2mm – chọn que đường kính 2.0mm
- Vật liệu dày 2-3mm – chọn que hàn đường kính 2.5, 2.6mm
- Vật liệu dày 3-5mm thì chọn que hàn đường kính 3.2mm
- Vật liệu dày 4 – 10mm thì chọn que đường kính 4.0mm
- Vật liệu dày 6-10mm thì chọn que hàn đường kính 5.0mm.
Nếu liên kết vật liệu là liên kết chồng, liên kết góc chữ T thì chọn que hàn có đường kính lớn hơn yêu cầu kể trên.
Hàn ở vị trí sấp: chọn que hàn lớn hơn so với các vị trí khác. Hàn ở vị trí ngửa: Chọn que hàn không vượt quá 4mm.
2.2 Lựa chọn chiều dài hồ quang hợp lý
Để có mối hàn đẹp, bạn cần chọn chiều dài hồ quang hợp lý. Về cơ bản chiều dài hồ quang hàn không nên vượt quá đường kính que hàn. Khi độ dài hồ quang quá ngắn có thể gây hồ quang không ổn định, có thể làm tắt hồ quang, vũng hàn đông cứng nhanh hơn và tạo vảy hàn cao.
Hồ quang quá dài sẽ gây ra hiện tượng bắn tóe, tốc độ kết tủa chậm và rỗ khí.
2.3 Thiết lập dòng điện hàn hợp lý
Bạn nên chú ý thiếp lập dòng hàn một chiều thuận, một chiều nghịch hay dòng điện xoay chiều. Dòng điện hàn sẽ được thiết lập dựa vào độ dày của vật hàn, đường kính que hàn.
Bạn cũng nên chọn các loại máy hàn có dòng điện hàn phù hợp với vật hàn. Đặc biệt, chọn máy hàn có thể điều chỉnh được dòng hàn để dễ dàng hàn được nhiều vật liệu khác nhau. Đây là yếu tố quan trọng giúp bạn có mối hàn đẹp hay không.
Nếu cường độ dòng điện thấp sẽ gây ra hiện tượng dính que, ít chảy loãng, độ ngấu thấp làm cho mối hàn bị nhô cao và mối hàn dễ bị lẫn xỉ hoặc bọt khí. Ngược lại, nếu dòng hàn quá cao sẽ gây nên hiện tượng bắn tóe, di chuyển nhanh dễ gây cháy biên. Khi hàn các chi tiết mỏng, dòng hàn quá cao rất dễ gây thủng hoặc chảy xệ nếu hàn ngược.
Rất khó để hướng dẫn chi tiết cách điều chỉnh dòng điện trong kỹ thuật hàn vì mỗi loại máy móc có một đặc thù khác nhau, tính chất các loại vật liệu hàn và que hàn khác nhau. Mỗi kỹ thuật hàn cũng có cách điều chỉnh dòng điện khác nhau. Việc thiết lập được dòng điện hợp lý phụ thuộc nhiều vào kinh nghiệm và độ lành nghề của người thợ hàn giỏi hoặc lâu năm.
2.4 Điều chỉnh tốc độ que hàn và góc độ que hàn
Việc điều chỉnh tốc độ que hàn phục thuộc vào kỹ thuật hàn. Khi bạn đi que hàn quá nhanh sẽ làm cho mối hàn có thể bị nhấp nhô, đứt quãng, bắn tóe tia lửa.
Bên cạnh đó, kỹ thuật và tay nghề của thợ hàn cũng là một trong những lý do để có được mối hàn đẹp. Nếu bạn là thợ mới, bạn sẽ cần rèn luyện nhiều để nâng cao tay nghề cũng như kinh nghiệm hàn.
3. Những mối hàn đẹp nhất thế giới
3.1 Mối hàn que đẹp
Máy hàn que thường được áp dụng trong lĩnh vực gia công đồ cơ khí sắt, thép. Mối hàn đẹp yêu cầu đảm bảo được mối hàn ngấu sâu, đường hàn đi đều, thẳng, không nhấp nhô, xỉ hàn bong hoàn toàn…
Với hình ảnh mối hàn que đẹp dưới đây, thợ hàn nào cũng có thể luyện tập và làm theo, những vật dụng gia công có những mối hàn đẹp như vậy sẽ giúp tăng tính thẩm mỹ hơn rất nhiều.
3.2 Mối hàn Mig đẹp
Không tạo được màu sắc bóng bẩy như hàn Tig nên phương pháp hàn Mig không được ứng dụng trong hàn nghệ thuật, tuy nhiên hàn Mig vẫn có thể tạo ra được những mối hàn đẹp để vật dụng gia công trở nên bắt mắt và có tính thẩm mỹ cao.
3.3 Mối hàn inox đẹp
Để hàn inox, người ta thường sử dụng máy hàn Tig để thực hiện. Đây là dòng máy hàn được đánh giá là cho chất lượng mối hàn inox đẹp nhất, ít gặp phải tình trạng mối hàn bị đen. Cùng tham khảo những mối hàn đẹp dưới đây.
Một mối hàn đẹp phụ thuộc nhiều vào tay nghề và kinh nghiệm của người thợ hàn. Trong ngành hàn, việc tạo ra một mối hàn đúng tiêu chuẩn đòi hỏi cả về chất lượng lẫn tính thẩm mỹ. Trên đây, Song Mã Việt đã tổng hợp và chia sẻ những hình ảnh về mối hàn đẹp. Hãy rèn luyện mỗi ngày để nâng cao tay nghề của mình nhé!
